ĐỀ 95.1: Anh/ chị suy nghĩ gì về ý
nghĩa của câu tục ngữ: “Uống nước nhớ nguồn”.
BÀI LÀM 1
Qua quá trình lao động của nhân dân ta và trong hàng
nghìn năm dựng nước và giữ nước, nhân dân ta đã chống lại ngoại xâm và thiên
tai khắc nghiệt, lập nên bao chiến công hiển hách, những trang sử vẻ vang,
nhiều câu ca dao, tục ngữ thấm nhuần nhiều đạo lí làm người. Qua đó, chúng
khuyên bao thế hệ Việt Nam những lời khuyên bổ ích cho việc làm người. Chính
đặc điểm lịch sử đó đã tạo nên một truyền thống tốt đẹp và quý báu của dân tộc
ta, đó là đạo lí "uống nước nhớ nguồn” thể hiện lòng biết ơn đối với những
ai đã tạo nên thành quả cho người đời sau hưởng thụ.
Trước hết, chúng ta phải hiểu thế nào là “Uống nước nhớ
nguồn”. “Uống nước” là sự hưởng thụ thành quả, sản phẩm vật chất và tinh thần.
“Nguồn” chỉ nguồn gốc, nguồn cội và tất cả những thành quả mà con người được
hưởng bao gồm cả con người, lịch sử, truyền thống. “Nhớ nguồn” là hành động
mang tính đạo đức cao, hưởng thụ những thành quả không tự nhiên mà có, do đó,
người hưởng thụ phải biết tri ân, giữ gìn, phát huy thành quả của người làm ra
chúng. Câu tục ngữ như lời khuyên răn biết bao thế hệ sau về việc nhớ đến những
người đã làm ra những thành quả cho mình hưởng thụ ngày nay. Cuộc đời có nhiều
loại người cùng chung sống. Không phải ai cũng hiền lành, trung thực, đạo đức
tốt, cũng có lắm kẻ dữ tợn, giả dối, vong ân bội nghĩa người làm ra thành quả.
Câu tục ngữ thể hiện thật chính xác và sâu sắc ý nghĩa của mình nhằm khuyên răn
những kẻ “Khỏi vòng cong đuôi”, “Có mới nới cũ”, “Qua cầu rút ván”, “Khỏi rên
quên thầy”, “Ăn cháo đá bát”,…
Như ta đã biết, đất nước Việt Nam ta ngày xưa đã có
những vị anh hùng lịch sử, từ Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lê Lợi, Quang Trung,… đến
Phan Bội Châu, Chủ tịch Hồ Chí Minh. Họ đã giúp giải phóng đất nước thoát khỏi
chiến tranh cũng như duy trì nền hoà bình dân tộc bền vững và đồng thời giúp
đất nước ta tiến bộ, bắt nhịp theo thời đại. Họ là người có công với đất nước,
góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh. Do đó, nhân dân ta ngày xưa đã
nhắc nhở:
Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ Tổ mùng mười
tháng ba
Cùng với việc phát triển nền kinh tế thị trường theo
định hướng xã hội chủ nghĩa, chúng ta đã chú ý rất nhiều đến chính sách xã hội
để làm sao cho tăng trưởng kinh tế phải kết hợp hài hòa với phát triển văn hóa,
xã hội. Tăng trưởng kinh tế phải đi đôi với cải thiện đời sống của đại đa số
nhân dân lao động cũng như kết hợp với xóa đói, giảm nghèo. Chúng ta đã cố gắng
làm được nhiều việc để đền đáp công ơn thương binh, liệt sĩ, các Bà mẹ Việt Nam
Anh hùng, người có công với nước. Vào dịp 27/ 7 hàng năm, Ngày thương binh liệt
sĩ, toàn Ðảng, toàn dân ta có dịp nhìn lại những việc đã làm để đền ơn đáp
nghĩa thương binh, liệt sĩ.
Cùng với các chuyến hành hương thăm lại chiến trường
xưa, tổ chức lễ cầu siêu cho các linh hồn liệt sĩ đã hi sinh vì đất nước, nhiều
hoạt động tri ân khác cũng đồng loạt diễn ra với sự thành kính, biết ơn những
người đã ngã xuống. Chắc khó có nơi nào trên thế giới, hoạt động đền ơn đáp
nghĩa lại có sức lan tỏa rộng khắp như ở Việt Nam, để rồi trở thành phong trào
tri ân trong toàn xã hội, trở thành đạo lí “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước, nhớ
nguồn”... Dân tộc Việt Nam là vậy, con người Việt Nam là vậy - chung thủy,
nghĩa tình.
Gần gũi với chúng ta hơn đó là cha mẹ. Từ khi mới lọt
lòng, mỗi người đều đã ở trong vòng tay của mẹ. Ai ai cũng lớn lên qua những
câu hát chứa chan tình thương. Rồi chính bố là người dẫn dắt ta đi khắp nẻo
đường đời. Dù khôn lớn nhường nào, trong mắt cha mẹ, các con luôn là những đứa
trẻ, luôn cần sự bảo bọc, che chở. Các thầy cô giáo là những người dạy dỗ chúng
ta nên người. Họ trang bị cho chúng ta những hành trang vững chắc nhất để vào
đời, đó là kiến thức. Do đó, ai cũng rất yêu mến cha mẹ, kính trọng thầy cô,
không quên công lao to lớn của họ đã giúp chúng ta khôn lớn. Một lần nữa, đạo
lí “Uống nước nhớ nguồn” được thể hiện cụ thể nhất.
Một đất nước, gia đình, xã hội mà giữ được đạo lí “Uống
nước nhớ nguồn” thì đất nước, gia đình, xã hội ấy tốt đẹp, bền vững biết bao.
Đây là đạo lí cần có ở mỗi người, nó luôn có sẵn trong mỗi người, thể hiện tuỳ
vào từng người. Mỗi khi nhận định một người, người ta vẫn hay quan tâm đến cách
thực hiện và thể hiện đạo lí “uống nước nhớ nguồn” ở người ấy. Bởi vì đó là
chuẩn mực quan trọng để đánh giá một con người có đạo đức tốt đẹp.
Mỗi khi được hưởng một thành quả nào do người khác làm
nên, chúng ta phải có nghĩa vụ giữ gìn, trân trọng và phát huy chúng. Không chỉ
có thế, mỗi người còn cần tự cố gắng, cống hiến bằng chính sức lực của mình cho
đất nước để trở thành một con người có ích cho xã hội. Có như thế, xã hội mới
phát triển, đó là cách “nhớ nguồn” thiết thực.
“Uống nước nhớ nguồn” là lời nhắn nhủ hết sức
ngắn gọn và giản dị. Nhưng chính nó là một chân lí muôn đời. Nó là bài học sâu
sắc, có giá trị từ ngàn xưa đến mai sau. Nếu chúng ta biết thực hành tốt lời
dạy này, ta sẽ sống đẹp, sống có nhân cách, góp phần làm đẹp truyền thống “uống
nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam ta. Trong hàng nghìn năm dựng nước và giữ
nước, nhân dân ta luôn phải gồng mình chống lại ngoại xâm và thiên tai khắc
nghiệt, lập nên bao chiến công hiển hách, những trang sử vẻ vang. Ði liền với
những vinh quang đó phải kể đến những tổn hại hết sức to lớn về người và của.
Chính đặc điểm lịch sử đó đã tạo nên một truyền thống tốt đẹp và quý báu của
dân tộc ta, đó là đạo lí "Uống nước nhớ nguồn", "Ăn quả nhớ
người trồng cây
0 nhận xét:
Đăng nhận xét